Historie

Bond Friese VogelWachten (BFVW)

De Bond Friese VogelWachten, kortweg BFVW, is in 1947 opgericht door enkele personen die  zich grote zorgen maakten over de bedreigingen van de vrije natuur en de daarin levende weidevogels in het bijzonder. Gedurende de laatste wereldoorlog was namelijk door het ontbreken van doelmatige controle in het vrije veld een situatie ontstaan waarin velen voor zichzelf uitmaakten wat wel en wat niet toelaatbaar was. Eieren van weide- en watervogels werden ongelimiteerd geraapt, terwijl vaak geen rekening werd gehouden met de wettelijke sluitingsdatum.

Hoewel er indertijd sprake was van een zeer dichte weidevogelpopulatie, zou voortzetting van de hier beschreven anarchie in het vrije veld onherroepelijk leiden tot teloorgang ervan. Vandaar dat al vanaf 1942 initiatieven werden genomen tot oprichting van plaatselijke vogelwachten met vanaf 1947 Bond Friese VogelWachten (BFVW) als koepel.

Van meet af aan was duidelijk dat het zoeken en meenemen van eieren onderworpen moest worden aan strikte regels. Regels echter, die niet mochten leiden tot het in de ban doen van de traditie van het 'aaisykjen' (kievitseieren zoeken). Het was juist die traditie die grote aantallen mensen van jongs af aan intensief in contact bracht met de vogelwereld en haar omgeving. Ook nu is dat nog steeds het geval. Het is hierdoor dat er grote liefde, zorgzaamheid en verwondering voor de natuur ontstaat. Maar daarnaast ontstaat er ook een grote veldkennis, die onontbeerlijk is voor de daadwerkelijke bescherming van weidevogels. Bovendien wist men toen al, dat het gelimiteerd rapen van kievitseieren onschadelijk en in sommige gevallen zelfs bevorderlijk is voor de kievitenpopulatie. In een later stadium is dit wetenschappelijk bewezen en onderbouwd.

Al van het begin af aan nam het aantal plaatselijke vogelwachten hand over hand toe. In de meeste dorpen werd 'De Vogelwacht' een begrip, gelijk opgaand met het besef dat het rapen van eieren in de ‘ferbeane tiid’ bepaald niet bevorderlijk was voor je aanzien in het dorp.

Er was en is nog steeds een grote verknochtheid aan het boerenland met de daarop levende vogels en hun geluiden. Dat mag niet verloren gaan, dat willen we behouden. Het vormt de basis van onze filosofie.

Na sluiting van de ‘aaisykerstiid’, waarin tot 1 maart 2015 een gelimiteerd aantal kievitseieren geraapt mocht worden, worden de eierzoekers van het vroege voorjaar gemotiveerde weidevogelbeschermers met veel kennis van zaken. De BFVW is geleidelijk uitgegroeid tot een organisatie met 104 aangesloten vogelwachten gezamenlijk rond 17.500 leden. Ruim 3500 van deze leden zetten zich daadwerkelijk en praktijkgericht in voor de weidevogelbescherming. Slechts degenen die actief meedoen aan deze weidevogelbescherming, hadden tot 1 maart 2015 vergunning voor het rapen van een beperkt aantal kievitseieren. Voor 2016 werd een nieuwe ontheffing op het verbod van ‘aaisykjen’ niet toegekend.De weidevogelbescherming wordt geleid en gecoördineerd door de commissie nazorg. Voor meer informatie over dit onderwerp verwijzen we u graag naar de pagina van deze commissie.

Het zijn echter niet alleen de weidevogels die onder de zorg vallen van de BFVW. Wij zetten ons intensief in voor een gezonde evenwichtige vogelpopulatie in onze provincie. Dit betreft in principe alle vogels. De nadruk ligt hierbij voornamelijk op het inventariseren en monitoren van de diverse vogelsoorten en het creëren van nestgelegenheid en goede broedomstandigheden. Informatie over de vele activiteiten op het gebied van de georganiseerde vogelbescherming vindt u onder de kop Commissies.

In 1990 is de commissie broedzorg opgericht met als doel activiteiten te stimuleren die gericht zijn op het beschermen van allerlei soorten vogels, behalve weidevogels. Te denken valt aan het bieden van nesthulp aan, het verbeteren van de biotoop van, het ontwikkelen van beschermingsplannen voor en het geven van voorlichting en advies over tuinvogels, zwarte sterns, uilen en zwaluwen. Bovendien inventariseert en registreert de commissie broedzorg de nestkasten met haar bewoners in Fryslân. Zij stuurt een aantal werkgroepen aan.

Om de toekomst van de praktische vogelbescherming veilig te stellen, is het van groot belang dat bij de jeugd in een zo vroeg mogelijk stadium een gevoel van betrokkenheid bij en verwondering over de natuur en de daarin levende vogels ontstaat. Als dat het geval is, heb je de ideale kweekvijver voor toekomstige vogelbeschermers. Voorheen ontstond deze betrokkenheid bij de dorpsjeugd spelenderwijs door bijvoorbeeld slootjespringen en kievitseieren zoeken in de omliggende velden. Helaas is dat nu niet meer overal vanzelfsprekend, met vaak als resultaat een toenemende onverschilligheid ten opzichte van de natuur. Om hieraan het hoofd te bieden, ontplooit de commissie educatie vele activiteiten, waarvan de jaarlijkse jeugdvogelwachtdag het hoogtepunt vormt.

Uit het voorgaande blijkt dat de BFVW een organisatie is, waarbij de overgrote meerderheid van de praktische vogelbeschermers in Friesland een onderdak vindt. De organisatie bestaat uit vele vrijwilligers met diverse deskundigheden, maar vooral met een gemeenschappelijke zorg en liefde voor de natuur. Door de van jongs af aan opgedane grote betrokkenheid bij de natuur, kon een situatie ontstaan dat het aantal mensen dat zich in Friesland daadwerkelijk met weidevogelbescherming bezig houdt aanwijsbaar vele malen groter is dan in de rest van Nederland (lees hierover meer bij de commissie nazorg).

De BFVW heeft 2 beleidsmedewerkers in dienst. Zij ondersteunen de vele vrijwilligers van de BFVW en de lokale vogelwachten. Er wordt hard aan gewerkt om ook in de toekomst met de noodzakelijke, sterke en praktische vogelbeschermingsorganisatie het belang van de vogelwereld in onze provincie te dienen. Als u daaraan mee wilt doen, kunt u zich melden bij de plaatselijke wacht in uw omgeving. Ook ondersteunende leden (donateurs) zijn van harte welkom. Hebt u belangstelling, dan vindt u hieronder een link die leidt naar de contactgegevens van de aangesloten vogelwachten.